Ruch w fotografii, zatrzymanie i efekt ruchu na zdjęciach – Poradnik

Ruch w fotografii jest bardzo istotny, cały czas musimy go mieć na uwadze wykonując zdjęcia dynamicznie poruszających się obiektów takich jak chodzący ludzie, jeżdżące samochody, latające samoloty, biegające dzieci czy zwierzęta. Z ruchem w fotografii spotykamy się na co dzień nie zdając sobie sprawy jak bardzo istotne jest jego opanowanie i zrozumienie w kompozycji zdjęcia.

Ruchem możemy operować tak samo jak i innymi parametrami naszego aparatu, ruch w kompozycji ma znaczenie nadrzędne jeśli chcemy wywołać określony efekt na zdjęciu, np. fotografujemy grających piłkarzy, możemy wtedy zatrzymać cały ruch i wszystkie obiekty będą ostre albo trochę go poruszyć, wtedy obiekty będą sprawiały wrażenie, że są w ruchu, np. lecąca piłka nie będzie zawieszona w przestrzeni tylko będzie pozostawiała delikatną smugę za sobą, tak samo robimy z każdym tematem gdzie występuje ruch, jeżeli chcemy zatrzymać akcję to go zamrażamy jeżeli chcemy aby nasze zdjęcie wyróżniało się efektem ruchu to to robimy, jak tego dokonać?

Na efekt ruchu na zdjęciach ma wpływ ustawienie czasu otwarcia migawki aparatu, jeżeli migawka aparatu jest ustawiona na krótki czas, ruch będzie zamrożony, jeżeli będzie ona ustawiona na długi czas otwarcia, ruch będzie widoczny. Podsumujmy, długi czas otwarcia to widoczny ruch, zdjęcie jest poruszone, krótki czas otwarcia to ruch zamrożony, wszystko jest ostre jak brzytwa.

Zatrzymanie ruchu

Aby zatrzymać ruch na zdjęciu musimy zmienić czas otwarcia migawki w aparacie na krótki lub bardzo krótki, w zależności od tego z jaką prędkością porusza się fotografowany obiekt są to różne czasy, im krótszy czas tym lepiej, np. 1/125 sek. jak na zdjęciu które dla was wykonałem, przy tym czasie można zamrozić ruch wolno poruszającej się osoby, im obiekt porusza się szybciej, tym ustawiamy te czasy krótsze 1/250, 1/500, 1/1000 itp.

Przy tak krótkich czasach otwarcia migawki musimy pamiętać o tym, że ma ona wpływ na ekspozycję i zdjęcia będą coraz ciemniejsze, dlatego posiłkujemy się tutaj albo dużym otworem przysłony albo wysokim ustawieniem parametru ISO.
Aby móc ustawić czas otwarcia migawki trzeba przełączyć aparat w tryb Manualny (M), jeżeli nasz aparat nie ma tego trybu ustawmy w miarę możliwości Tryb Sportowy, Scenę Sportową, wtedy aparat sam będzie się starał dobrać jak najkrótszy czas otwarcia migawki aby zdjęcie było dobre a ruch został na nim zatrzymany.

Jakie efekty da nam zatrzymanie ruchu na zdjęciu? Np. lewitująca postać, obiekt skacze, my naciskamy spust aparatu a na zdjęciu widać, że nasz obiekt się unosi. Widoczne krople wodospadu, spadające z kranu, postaci skaczącej po kałużach.

Efekt ruchu

Aby uzyskać widoczne poruszenie na zdjęciach, tak aby oglądający miał wrażenie, że postać się rusza, trzeba ustawić długi czas otwarcia migawki, np. 1/10 sek lub krócej, 1 sekunda, 15 sekund, im dłuższy czas otwarcia tym dłużej aparat rejestruje to co się dzieje przed obiektywem i wszystko później widoczne jest na zdjęciu. Na przykładzie sfotografowałem poruszającą się Panią z czasem 1/10 sek, jest widoczny ruch, postać jest rozmyta i mamy wrażenie, że idzie, nie stoi, to jest właśnie efekt ruchu.
Przy fotografowaniu z efektem ruchu czeka na na pułapka w postaci rozmazanego zdjęcia, musimy pamiętać, że im dłuższy czas otwarcia migawki tym bardziej zdjęcie będzie rozmazane, nie tylko postać ale i tło, wtedy oczywiście fotografia jest bezużyteczna, aby nasze zdjęcia z efektem ruchu były dobre musimy użyć statywu, wtedy mamy pewność, że tło i przedmioty stałe będą ostre a obiekty poruszające się będą rozmyte, ja akurat wykonałem to zdjęcie z ręki ale pamiętajcie o tym aby wykonywać zdjęcia z tym efektem korzystając ze statywu lub innej podpórki.
Aby wykonywać zdjęcia z efektem ruchu musimy w aparacie przejść na tryb Manualny (M). Przy długim czasie otwarcia migawki ustawiajmy w miarę możliwości z dostosowaniem do warunków mniejsze wartości ISO i wyższą wartość przysłony aby zdjęcie nie wyszło prześwietlone.

Jakie efekty da nam pokazanie ruchu na zdjęciu? Np. Widoczny ruch i wrażenie, że obiekt się porusza. W fotografii poruszającej się wody, wodospadów, uzyskamy bardzo ładny efekt rozmytego ruchu, na plaży możemy uzyskać efekt mgiełki. Przy długich czasach otwarcia migawki możemy fotografować architekturę, ulicę bez obawy, że znajdą się na tych zdjęciach przechodnie, oni po prostu zostaną rozmyci (aby móc stosować taki efekt będziecie musieli zaopatrzyć się w filtr szary ND przykręcany do obiektywu, on pozwoli wam na wydłużenie czasu otwarcia migawki w dzień na tyle aby fotografia nie była prześwietlona).

Wiecie już jak zatrzymać lub wyeksponować ruch na zdjęciu, więc do dzieła!